Cùng tìm hiểu về Thăng Long Hà Nội!

Lịch sử Thăng Long - Hà Nội

Khu vực kinh đô nằm giáp sông Hồng, sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu và có chu vi hơn 30 km. Hệ thống thành luỹ, cùng với 3 con sông và các con đê của chúng như là hào bao bọc quanh kinh đô. Kinh đô Thăng Long gồm có Hoàng Thành được bao quanh bằng bức tường thành, bên trong là hệ thống cung điện và sân điện, Kinh Thành là nơi cư trú của các quan lại, tướng lĩnh, binh lính và nhân dân.

Thăng Long thời Lý (1009 - 1225):

Cuối năm 1009, tại Hoa Lư (Ninh Bình) Lý Công Uẩn được lập làm vua, sáng lập vương triều Lý, năm sau ông rời đô ra thành Đại La, đổi tên là Thăng Long. Trên cơ sở thành Đại La, Lý Công Uẩn xây dựng một kinh thành mới, về đại thể được giới hạn bằng ba con sông, phía đông là sông Hồng, phía bắc và phía tây là sông Tô, phía nam là sông Kim Ngưu. Khu hoàng thành ở gần hồ Tây là nơi có các cung điện hoàng gia và nơi thiết triều, tất cả được bao bọc bằng một toà thành xây gạch. Phần còn lại là khu dân sự, chia ra làm các phường, trong đó có phường nông nghiệp, phường thủ công nghiệp và phường thương nghiệp, tách biệt hoặc đan xen. Cả hai khu (hoàng thành và dân sự) được gọi là kinh thành, bao bọc bởi toà thành, phát triển từ đê của 3 sông nói trên. Như vậy đê cũng là tường thành, và do đó sông là hào nước che chở.

Trong khu dân sự có những kiến trúc tôn giáo: Năm 1028 đền Đồng Cổ được xây trên bờ sông Tô, năm 1049 chùa Diên Hựu (Một Cột) được xây ở phía tây hoàng thành, năm 1057 xây tháp chùa Báo Thiên, năm 1070 xây Văn Miếu và nhà học cho thái tử sau phát triển thành Quốc Tử Giám, trung tâm giáo dục đào tạo. Từ điện Giảng Võ trong hoàng thành, năm 1170, phát triển thành Xạ Đình (sân bắn) đặt ở phía nam kinh thành...

Như vậy, chỉ trong khoảng trên một trăm năm, sau khi trở thành kinh đô, Thăng Long đã được xây dựng trở thành trung tâm chính trị - kinh tế - văn hoá lớn nhất và tiêu biểu cho cả nước. Thành lũy, đê điều, các loại kiến trúc cung điện, chùa chiền, công trình văn hoá... tất cả hoà quyện với thiên nhiên tạo nên dáng vẻ riêng của kinh thành.

Thăng Long thời Trần (1226 - 1400):

Nhà Lý sau hai thế kỷ cầm quyền đã đến lúc suy thoái. Nhà Trần thay thế, chấm dứt tình trạng loạn ly, thiết lập lại trật tự chính trị - xã hội. Nền văn minh Đại Việt tiếp tục phồn thịnh. Nhà Trần củng cố lại hoàng thành, xây thêm cung điện. Kinh thành vẫn giữ gianh giới cũ nhưng đông đúc hơn. Năm 1230 hoạch định các đơn vị hành chính, kinh đô chia làm 61 phường. Khu vực này còn tiếp nhận nhiều khách buôn và cư dân nước ngoài đến sinh sống làm ăn. Năm 1274 có 30 thuyền Trung Quốc xin cư trú, được cho ở tại phường Nhai Tuân (khu vực Hoè Nhai, Hàng Than ngày nay) lập phố, mở chợ. Ngoài thương nhân người Hoa có cả người Hồi hột (Ouigour), Chà Và (Java), sư người Hồ (ấn Độ)...

Thăng Long còn tụ hội nhiều nhà văn hoá lớn: Nguyễn Thuyên (Hàn Thuyên) đặt cơ sở cho sự ra đời của nền văn hoá tiếng Việt; Lê Văn Hưu, nhà sử học uyên bác; Các ông Vua anh hùng kiêm thi sĩ tài hoa Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông; Các vị tướng kiêm nhà văn, nhà thơ, nhà ngôn ngữ Trần Quốc Tuấn, Trần Quang Khải, Trần Nhật Duật. Và cũng sáng ngời thay tấm gương một nhà trí thức mô phạm cương trực, tiết tháo, Chu Văn An...

Thăng Long đời Trần không chỉ có xây dựng và sáng tạo nghệ thuật mà còn phải đánh giặc và đánh giỏi: trong vòng 30 năm (1258 - 1288) ba lần quân Nguyên - Mông sang xâm lược, ba lần chúng vào được Thăng Long nhưng đều phải chuốc lấy sự thất bại.

Qua ba lần thử lửa, Thăng Long vẫn đứng vững, xứng đáng là một đô thành anh hùng.

Thăng Long dưới Triều Hồ (1400 - 1407):

Kinh đô mới được xây dựng ở tỉnh Thanh Hoá có tên là Tây Đô. Thăng Long khi đó gọi là Đông Đô

Đến thời thuộc Minh (1407 - 1428): Đông Đô đổi tên gọi là Đông Quan

Thăng Long dưới triều Lê (1428 - 1527):

Tháng 4/1428 Lê Lợi từ dinh Bồ Đề chuyển vào thành Đông Đô. Ngày 29 tháng tư ông lên ngôi Hoàng Đế. Năm 1430 đổi Đông Đô thành Đông Kinh, năm 1466 đổi gọi là phủ Trung Đô, Thành cũ vẫn được dùng, có mở thêm về phía Đông. Theo bản đồ vẽ năm 1490 thì trong cùng là một toà thành hình chữ nhật xây gạch đó là Cấm thành, cửa chính là Đoan Môn. Bên trong có các cung điện mà thâm nghiêm nhất là điện Kính Thiên. Năm 1467 có việc làm hai lan can bằng đá ở thềm điện (có thể đó là hai trong số bốn lan can đá trạm rồng hiện còn ở trong khu thành cổ).

Thăng Long thời Mạc - Lê Trung Hưng - Lê Mạt (1527 - 1788):

Năm 1527 triều Mạc (1527 - 1592) lên thay nhà Lê. Chính sách được nới rộng, trong thời gian đầu đã tạo ra được tình trạng xã hội ổn định, công thương nghiệp năng động, Phật giáo và Đạo giáo phục hưng.

Đông Kinh trở lại tên gọi Thăng Long, vẫn là kinh đô. Chỉ đổi tên huyện Vĩnh Xương thành Thọ Xương.

Một nét mới trong kiến trúc Thăng Long là bên cạnh hoàng thành của vua Lê, xuất hiện phủ chúa Trịnh, cơ quan đầu não đích thực của chính quyền trung ương bấy giờ. Đó là một toà thành hình chữ nhật mà hai cạnh dài có thể là các đoạn đầu phố Quang Trung và phố Bà Triệu, hai cạnh ngang là phố Tràng Thi và phố Trần Hưng Đạo.

Hồ Gươm lúc này còn rộng, gồm hai phần là Tả Vọng (khu vực hồ hiện nay) và Hữu Vọng (ngày nay là khu vực từ Bách Hoá tổng hợp chạy xuống đầu phố Lò Đúc). Hồ rộng đến mức có thể thao diễn thuỷ chiến nên còn có tên là hồ Thuỷ Quân. Nhiều công trình được xây quanh hồ và trên hồ: cung Tây Long (chỗ khách sạn Sofitel), cung Khánh Thụy (đền Ngọc Sơn), đền Bà Kiệu... và Thăng Long với tư cách một thành thị vẫn có bộ mặt phát triển của kinh tế hàng hoá và sự mở rộng quan hệ ngoại thương, thế kỷ XVII - XVIII là giai đoạn hưng thịnh của các thành thị trên qui mô cả nước.

Nhiều thành thị cũ trở nên thịnh vượng và một loạt thành thị thương cảng mới ra đời trong đó đứng đầu vẫn là Thăng Long.

Thăng Long là một trung tâm văn hoá lớn. Người Thăng Long tự hào về nếp sống thanh lịch với những công trình nghệ thuật và kiến trúc: chùa, đền, đình, am, miếu với những tượng, hương án, y môn, cửa võng chạm khắc tinh tế, có cả một dòng tranh Tự Tháp (một làng ven Hồ Gươm), sau đó là dòng tranh Hàng Trống đặc sắc. Tên tuổi những danh nhân gốc Thăng Long: Đoàn Thị Điểm, Đặng Trần Côn, Ngô Thì Sĩ, Bùi Huy Bích... và các vị lập nghiệp ở đây như Lê Quý Đôn, Nguyễn Gia Thiều đã làm cho văn hoá Thăng Long thêm sáng giá.

Thăng Long thời Tây Sơn (1788 -1802):

Mùa hè năm 1786, quân Tây Sơn tiến ra Đàng Ngoài lật đổ chế độ chúa Trịnh. Ngày 21/7/1786 quân Tây Sơn đã làm chủ Thăng Long. Nền thống trị của họ Trịnh tồn tại 241 năm (1545 - 1786), trong đó có 194 năm ở Thăng Long, bị lật nhào bằng chiến công này. Phong trào Tây Sơn đã kiểm soát cả nước, xoá bỏ tình trạng chia cắt Đàng Trong- Đàng Ngoài kéo dài trên hai thế kỷ.

Cuối năm 1788 Thăng Long và đất nước Đại Việt phải đương đầu với một cuộc xâm lược quy mô lớn của đế chế Mãn Thanh.

Lúc này nhà Thanh đang cường thịnh muốn bành trướng xuống phía nam, đã phái 29 vạn quân xâm lược Đại Việt. Quân Tây Sơn theo kế của Ngô Thì Nhậm bỏ Thăng Long rút về giữ phòng tuyến Tam Điệp-Biện Sơn chờ lệnh Nguyễn Huệ. Ngày 16-12-1788 quân Thanh vào Thăng Long.

Tin đó bay về Phú Xuân (Huế), ngày 22-12-1788 Nguyễn Huệ lên ngôi vua lấy hiệu Quang Trung rồi lập tức lên đường ra Bắc đuổi giặc. Ngày 15-1-1789 tập kết tại Tam Điệp. Đúng đêm giao thừa tết Kỷ Dậu (25-1-1789) đại quân Tây Sơn vượt Tam Điệp và cuộc tấn công bắt đầu. Sáng mùng 5 Tết (30/1/1789) cùng một lúc đánh đồn Ngọc Hồi và đồn Đống Đa. Trưa hôm đó đại thắng, quân Thanh tháo chạy, tướng chỉ huy bỏ rơi cả ấn tín!

Cho đến nay, ở gò Đống Đa hàng năm vẫn mở hội để kỷ niệm chiến thắng rực rỡ này.

Quang Trung đóng đô ở Huế, Thăng Long là thủ phủ của Bắc Thành (Bắc Bộ ngày nay). Tuy vậy hoàng thành vẫn được chính quyền Tây Sơn tu sửa. Những chính sách khuyến nông, phát triển công thương của Quang Trung đã tác động đến kinh tế vùng Thăng Long.

Diện mạo của Kim Liên đẹp và thanh nhã bên hồ Tây như hiện còn là có từ thời Tây Sơn. Kiệt tác Phú Tụng Tây Hồ của Nguyễn Huy Lượng được viết trong thời này. Nhiều chuông to, đẹp cũng được đúc vào thời này. Tác phẩm Ai Tư Vãn của bà Ngọc Hân, văn thơ của Phan Huy ích, Ngô Thì Nhậm, Đoàn Nguyên Tuấn... đều mang nhịp đập của một thời Tây Sơn hào hùng.

Lịch sử Tây Sơn ngắn ngủi nhưng đã để lại những dấu ấn đậm đà trên trang sử Thăng Long - Hà Nội.

Thăng Long - Hà Nội dưới triều Nguyễn (1802 - 1945)

Năm 1802 Gia Long lên ngôi, đóng đô ở Phú Xuân, Thăng Long vẫn là thủ phủ của Bắc Thành (có 11 trấn). Năm 1805, Gia Long ra lệnh phá thành cũ xây trên đó một toà thành mới mà nay vẫn còn nhận diện: tường bắc giáp phố Phan Đình Phùng; tường tây giáp đường Hoàng Diệu; tường Nam giáp đường Trần Phú và tường đông là đường Phùng Hưng. Như vậy thành mới tương đương với Cấm Thành đời Lê.

Năm 1831, Minh Mạng cải cách bộ máy hành chính, bỏ các trấn chia cả nước làm 29 tỉnh, trong đó có tỉnh Hà Nội gồm thành Thăng Long, huyện Từ Liêm của trấn Tây Sơn và ba phủ ứng Hoà, Thường Tín, Lý Nhân của trấn Sơn Nam.

Các công trình văn hoá và sinh hoạt văn hoá cũng có những biến đổi. Quốc Tử Giám dời vào Huế, Văn Miếu thuộc tỉnh Hà Nội quản lý. Trường thi Hương ở chỗ nay là phố Tràng Thi. Phường Hoè Nhai và sau đó là phố Hàng Giấy là nơi vui chơi giải trí, đàn ca. Một số cửa ô được xây dựng lại, trong đó có ô Quan Chưởng (1817).

Nguồn : Chuyên đề : Thăng Long - Hà Nội 1000 năm

theo minh day la bai viet co gia tri nhat trong thang nay tren web lop ta. ngay 10/10 nay la thu do nuoc ta tron 1000 nam tuoi roi. chuc mung Thang Long, chuc mung dat nuoc 4000 nghin nam

Dân ta còn nghèo phải còng lưng làm lụng vất vả để mưu sinh... Lễ chỉ nên tổ chức bằng tinh thần người dân là chính nhưng lại tiêu tốn quá nhiều của cải vật chất, Giá mà chừng đó tiền để giúp đỡ người nghèo thì sẽ đem lại biết bao nhiêu hạnh phúc. Đó là ý kiến của Huân.

xã hội nào, đất nước nào cũng tồn tại người giàu,kẻ nghèo và ko bao giờ tránh khỏi cái tình trạng ni cả.Vì rứa,ko phải lúc nào TIỀn cũng fai đầu tư cho những ng` nghèo.Ko phủ nhận là ý kiến ko đúng bởi họ đang cần mình giúp đỡ.nhưng hãy nhìn ở một khía cạnh khác mà có thể giúp được họ.Ở Nước ngoài công nhận đất nước ta phát triển,họ có nhìu tiền để tổ chức những chương trình lớn, họ tự hào vì những ng dân nước khác hoặc mình qua tham quan,tham dự tổ chức của họ.Trong khi nước Việt Nam mình lại muốn TIỀN cho 1 việc,ko có tổ chức nào để họ bik hơn về Vnam mình.Chỉ khư khư vs những tổ chức nhỏ thì làm sao đất nước có thể phát triển hơn,để ko tồn tại nhưg người nghèo nữa.Nêu 1 đất nước fat triển hơn thì lúc đó đất nước sẽ mở rộng đc mối quan hệ tốt hơn rồi sẽ Có TIỀN.TIỀN ko phải cứ cất trong túi là có thể giàu đc. Mà TIỀN có làm thì fai có sài nhưng fai bik sài như nào là đúng.Còn những ng nghèo rồi sẽ có những ai hảo tâm giúp đỡ.
Thế tại sao Huế,Đà Nẵng,Quảng Ninh,....cũng thường xuyên tổ chức những chương trình,festival,... cũng tốn kém,cũng fai mất chi phí khá lớn,tai sao họ vẫn tổ chức mà bạn ko nghĩ họ sẽ ủng hộ người nghèo,.....Bởi họ ko nghĩ như bạn,họ có suy nghĩ sâu sắc hơn bạn,suy nghĩ xa hơn bạn bạn ạ
Một tổ chức lớn nhất từ trước đến nay như thế thì đáng ra mình fai vui chứ,đừng nghĩ theo khía cạnh đó bạn ạ,như thía sẽ ko bao giờ fat triển được. Không fai mình thích Hà Nội, mình sống ở Hà Nội, Mình học ở Hà Nội, mình làm việc ở Hà Nội mà mình bênh Hà Nội đâu.Đi đâu mình luôn tự hào mình là con gái Huế.
Hãy để cho những người nước khác khám phá đất nước của Việt Nam mình cũng fat triển như họ, cho họ thấy đất nước mình là như nào,....và fai tự hào hơn khi mình là con của nước đó.Là 1 cơ hội để phát triển đất nước,fat triển con ng,ko fai chỉ giành riêng cho người lớn,....mà những đứa nhỏ,những đứa ko được đi học bik rõ hơn về đất nước,cái mà nó cần bik.
Đang sống vs học tại Hà Nội,thấy không khí lắm.có thể ng ở xa ko cảm nhận đc cảm giác đó,....những cái mà chúg ta cần bik đôi khi fai thực tế như này.Đại lễ này ko fai chỉ giành cho mỗi ng ở Hà Nội,...mà qua Đại Lễ này,những người dân tộc Vn đựoc đào tạo hơn đó, họ hỉu bik hơn dó và bik đc nhiu` cái,...Cái quan trọng là cơ hội cho họ thể hiện TÀI NĂNG của họ.Bởi ko fai chỉ có ng thành phố mới làm đc tất cả những gì,...mà ng dân tộc họ cũng ko kém phần,họ cũng có thể làm đc tất cả như thể chúng ta tôn trọng họ.
Mình ko phủ nhận bạn là ng xấu, ko tốt.BẠN là Ng TỐT LẮm LẮM bạn ạ :X

Đại lễ 1000 năm không chỉ dành riêng cho Hà Nội mà. Dành cho mọi người trên nước Việt Nam mà.
Mà nghĩ cũng tốn kém ghê ha... Đầu tư với chuẩn bị không biết bao nhiều

Ý kiến của Huân cũng đúng ah hi, nhưng tui nghĩ ah, 1k năm mới tổ chức như vậy nên cũng xứng đáng thôi. Với lại, không phải lúc nào cũng cứ nghĩ nước ta còn nghèo-> chú trọng vào người nghèo! Cũng ko nên như thế lắm, cái gì cũng có giá của nó hết, tổ chức đại lễ 1000 năm ngoại trừ ý nghĩa lịch sử thì cũng còn những giá tri khác, khi nước ta đang hướng ra thế giới chứ không chỉ ở mãi cái ao làng ĐNA này được.. Nói nhiều nữa thì sợ hắn lan qua mấy vấn đề kinhtế-xã hội= chính trị nên hok nói nữa...
Cũng nên tự hào chơ hi...
Bà con nghe thử bài ni hi: http://mp3.zing.vn/mp3/nghe-bai-hat/365000-Ngu-Cung.IW6W800Z.html
365000 coi như là 1000 năm... Thích Rock nên up lên, Ngũ Cung, có một số câu chuyện được đưa vào trong đó... Hay!

Nếu các bạn nói rằng Đây là đại lễ tổ chức để vươn VN ra tầm thế giới để giới thiệu bản sắc dân tộc nước mình thì tôi nghĩ rằng quá hoang phí và tốn kém. Đồng ý là Việt Nam ta có bề dày lịch sử lâu đời đồng ý rằng đây là một cách ghi nhớ công ơn của ông cha ta... Nhưng nêu việt Nam có bề dày lịch sử lâu đời thì đó là cả đất nước Việt Nam chứ không chỉ riêng Hà Nội, Văn hoá dân tộc Việt Nam là cả một kho tàng, chứ không chỉ là giới thiệu qua 1 Đại lễ là xong. Còn nếu với số tiền đó mỗi người hãy nghĩ xem nếu đầu tư cho giáo dục, đầu tư giúp đỡ người nghèo thì Đất nước ta sẽ không chỉ dừng ở cái ao ĐNA như Admin nói, hẵn mọi người đều biết đất nước mạnh là dân làm gốc đúng không. Thế mà người dân mỗi ngày phải đong đếm từng đồng tiền bác gạo, giá cả thì leo thang đồng lương thì ít ỏi, vậy có nên hoang phí một khoảng tiền lớn thế k. Cũng chẳng ai biết là sang năm có 1001 năm Thăng Long Hà Nội rồi 1002 năm ... Vn là quốc gia nhiều lễ hội nhất thế giới và tiêu tốn tiền của người dân nhất thế giới...

Ủng hộ huantran!

Việc tổ chức 1000 năm Thăng Long Hà Nội cũng tốn kém thật đó chứ, nhưng đây là đại lễ, hướng về thủ đô cũng như cả nước Việt Nam, ghi nhớ công ơn ông cha ta dựng nước...
Nhưng kể ra làm 10 ngày đại lễ cũng tốn kém thật. Nhưng quan trọng là sau đại lễ chúng ta phải làm gì? NGày lễ trọng đại của cả đất nước mà! Nhưng cũng thấy tự hào đó chứ hi... Biết lịch sử 4000 năm và 1000 năm Thăng Long để tiếp tục xây dựng Đất Nước thôi(hơi mơ hồ chăng)...
Dù sao cũng ủng hộ quan điểm của Huântrần, cũng ủng hộ luôn Wetwood!

qua cái đại lễ này nó cũng mang lại nhiều cái của nó chứ ko phải chỉ là mặc xấu,mình hãy nghĩ đi xa 1 chút chớ.Đây chỉ là bàn luận,đừng nóng thía chứ huân trần
Nhưng mình nghĩ qua cái đại lễ này,nhìu nhà đầu tư đến VN đôi khi sẽ để lại trong họ chút gì gọi là niềm tin để họ có thể đặt số vốn của họ để đầu tư cho đất nước mình ở những mặc khác mà ko sợ bất kì cái gì,hoặc ko mặc cảm vs đất nước Vn.Như thế chúng ta đang mở rộng mối quan hệ làm ăn sau ni đc chớ,rồi có tiền ủng hộ cho ng nghèo đc chơ,...........rồi có đủ việc cho mọi ng làm đc chơ.
Nói chung làm cái gì nó cũng có 2 mặt của nó cả, đừng nên đi theo mặt xấu,...mà cũg đừng nên đi theo mặt tốt quá (đồng ý vs huân trần )
túm lại sau ni làm đc nhìu xiền nhớ ủng hộ ng nghèo nã,cái ni chi cha mình ủng hộ 3 đầu 6 tay vs 6 chân )

Thank mọi người đã ủng hộ, Tội nghiệp Bác Hoà Đại Nhân vào pót 1 bài nhưng dài quá chắc ít ai đọc

Vẫn đọc đó chơ ai nói gì bạn Hoà vnđ... Đất nước tổ chức nhiều lễ hội nhất là Brazil chứ không phải Việt Nam đâu huântrần.
@Admin: đã nghe 365000, khá là hay, đều không thích Rock

hi. ho thich lam ci ke ho. minh co noi chi cung vo ich. hi`

an khoai tay noi chuyen ngay ngay

Thank bác admin cái link nớ.
Fan của Ngũ Cung đây... Year...